Αίτημα χωροθέτησης «Καταφυγίου τουριστικών σκαφών» στην περιοχή Ποσειδώνιο Θεσσαλονίκης

Σε σχέση με τo αίτημα χωροθέτησης «Καταφυγίου τουριστικών σκαφών» στην περιοχή Ποσειδώνιο Θεσσαλονίκης, ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Θεσσαλονίκης αφού εξέτασε τα στοιχεία που μας κοινοποιήθηκαν και έχουμε στη διάθεσή μας, σας παρακαλεί να λάβετε υπ’ όψη την άποψή μας για το θέμα. Είναι προφανές τόσο σε μας όσο και στους υπόλοιπους φορείς της πόλης ότι η Θεσσαλονίκη έχει μεγάλο απόθεμα αναξιοποίητων δυνατοτήτων. Σίγουρα στον τομέα του εκσυγχρονισμού υφιστάμενων και της ανάπτυξης νέων τουριστικών υποδομών, πρέπει να ληφθούν άμεσα πρωτοβουλίες. Παρ’ όλα αυτά στο συγκεκριμένο αίτημα είμαστε υποχρεωμένοι να εκφράσουμε τις σοβαρές αντιρρήσεις μας . Οι λόγοι που μας οδηγούν σε αυτό συνοψίζονται στα παρακάτω:

1. Η αναθεώρηση του ΓΠΣ δεν έχει ολοκληρωθεί. Οποιαδήποτε νέα χωροθέτηση σε αυτή την περιοχή προσβάλλει το κύρος αυτής της πολύ σημαντικής για την πόλη διαδικασίας και δημιουργεί τετελεσμένα που μάλιστα δεν έχουν περάσει από καμία διαβούλευση.

2. Η προτεινόμενη χωροθέτηση δεν εντάσσεται στην διακηρυγμένη πρόθεση όλων των εμπλεκόμενων φορέων για ενιαίο προγραμματισμό και σχεδιασμό του παραλιακού μετώπου της πόλης. Εναντίας προσθέτει ένα ακόμα κομμάτι στο άναρχο ψηφιδωτό που διαμορφώθηκε στη βάση αυθαίρετων ιδιωτικών πρωτοβουλιών. Η ανάγκη για ενιαίο σχεδιασμό του παραλιακού μετώπου έχει εκφραστεί και από την ηγεσία του ΥΠΕΚΑ κατά την παρουσίαση του σχεδίου του Νέου Ρυθμιστικού Θεσσαλονίκης και σε αυτή τη βάση έχει επισήμως εξαγγελθεί Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός με το αυτό αντικείμενο.

3.Η προτεινόμενη επένδυση αντιστρατεύεται τους στόχους που έχουν τεθεί από
τον Δήμο, έπειτα από ολοκληρωμένη μελέτη σκοπιμότητας, για
ολοκληρωμένη αξιοποίηση των δυνατοτήτων ανάπτυξης δικτύου λιμένων
(μαρίνες και τουριστικά καταφύγια) στην παραλιακή ζώνη της Θεσσαλονίκης,
υπό την διαχείριση ενιαίου φορέα. Αντί αυτού επεκτείνει την ήδη
προβληματική κατάσταση με τις μικρές, ασύνδετες και ανταγωνιστικές μεταξύ
τους εγκαταστάσεις.

4. Η προς διάθεση έκταση είναι σε κομβικό σημείο για την ενιαία αντιμετώπιση
και την συνέχεια που θα πρέπει να χαρακτηρίζει την αξιοποίηση της
παραλιακής ζώνης των Δήμων Θεσσαλονίκης και Καλαμαριάς. Συγκεκριμένα
η ενδεχόμενη χωροθέτηση στο σημείο, αυτό με τις περιφράξεις που θα
εγκαταστήσει (κατά πάγια πρακτική και σύμφωνα με το Ν2061/93 αρθ29),
διακόπτει ανεπιστρεπτί την δυνατότητα απρόσκοπτου περιπάτου που σήμερα
απολαμβάνουν οι πολίτες κατά μήκος της παραλιακής ζώνης.

5. Από αντιπαραβολή με αντίστοιχες εγκαταστάσεις, ο προτεινόμενος χερσαίος
χώρος για την εγκατάσταση του «Καταφύγιου», δεν φαίνεται να έχει τα
επαρκή γεωμετρικά χαρακτηριστικά και τις προδιαγραφές για την ορθή
λειτουργία του, γεγονός που είτε θα το καταστήσει άμεσα ανενεργό, είτε θα
χρησιμοποιηθεί ως λόγος για περαιτέρω αναγκαστική επέκτασή του σε βάρος
άλλων χρήσεων του δημόσιου χώρου (Δημοτικό Πάρκινγκ, Αθλοπαιδιές
κλπ.), όπως προβλέπεται και από το Ν2061/93 αρθ29.

6. Η διαπιστωμένη ύπαρξη υποθαλάσσιων αρχαιολογικών ευρημάτων (και η ενδεχόμενη ανακάλυψη νέων πιθανά σημαντικών λόγω της σχέσης τους με το «Κελλάριον») δημιουργεί πρόσθετα προβλήματα στην υλοποίηση του έργου σε περίπτωση που αυτό χωροθετηθεί.

7. Είναι σημαντικό ζήτημα το γεγονός ότι ο ενδιαφερόμενος φορέας δεν τυγχάνει κύριος της έκτασης (δεν τεκμαίρεται κάτι τέτοιο από τα έγγραφα του φακέλου), αλλά θα καταστεί κάτοχός της δυνάμει της χωροθέτησης. Μία τέτοια διαδικασία όπως αυτή που ακολουθείται δημιουργεί έναν μόνιμο μηχανισμό μεταφοράς δημοσίων κτημάτων σε ιδιώτες χωρίς καν την επίφαση στοιχειώδους οικονομοτεχνικής δημοσιονομικής τεκμηρίωσης.

8. Γενικά στο επίπεδο της σκοπιμότητας ίδρυσης νέων τουριστικών λιμένων και καταφυγίων διατηρούμε επιφυλάξεις, δεδομένου ότι η θέση της Θεσσαλονίκης δεν έχει αποδειχτεί ελκυστική για ελλιμενισμό αυτού του είδους των σκαφών, λόγω  ης σχετικά μεγάλης απόστασης από τουριστικούς προορισμούς (Σποράδες, Πήλιο). Ειδικά δε στην παρούσα οικονομική συγκυρία ίσως θα ήταν σκόπιμη η επανεξέταση των πραγματικών δεδομένων για τον προγραμματισμό αυτού του είδους των επενδύσεων. Η άποψη αυτή ενισχύεται τόσο από την χαμηλή έως μέτρια πληρότητα της υφιστάμενης μαρίνας της Αρετσούς, όσο και από την μέχρι τώρα 2 φορές άκαρπη προκήρυξη για δημιουργία μαρίνας στον ΟΛΘ.

Με βάση τα παραπάνω το ΔΣ του ΣΑΘ ομόφωνα κρίνει ότι, η χωροθέτηση καταφυγίου τουριστικών σκαφών στη προτεινόμενη θέση δεν εξυπηρετεί ούτε τον στόχο της αναβάθμισης του τουριστικού προϊόντος που προσφέρει η
Θεσσαλονίκη ούτε γενικότερα το δημόσιο όφελος. Τα επιχειρήματα που προβάλλονται υπέρ της χωροθέτησης και έχουν να κάνουν με τη συμβολή της στην προώθηση του ναυταθλητισμού, δεν είναι επαρκή σε σχέση με τα προβλήματα που
αυτή δημιουργεί. Το ενδεχόμενο του σταδιακού εκφυλισμού του προτεινόμενου «Καταφυγίου» και των εγκαταστάσεων του σε άλλο ένα κατάστημα αναψυχής (Bar- Restaurant) είναι ορατό. Σε κάθε περίπτωση οι αρμόδιοι φορείς για την έγκριση αυτής της κλίμακας και σπουδαιότητας επενδυτικών σχεδίων, πρέπει να λαμβάνουν σοβαρά υπ’ όψη τους ότι οι δυνατότητες που δίνονται από τη νομοθεσία για την προώθηση επενδύσεων και έργων ανάπτυξης δεν πρέπει να γίνονται εφαλτήριο για την υφαρπαγή δημόσιας γης. Τέτοιου είδους πρωτοβουλίες πρέπει πάντα να περνούν μέσα από τη δημόσια διαβούλευση και να εξασφαλίζουν τη συναίνεση και στήριξη των τοπικών κοινωνιών και θεσμικών φορέων, προκειμένου να έχουν πιθανότητες επιτυχίας.

• Υπουργείο Οικονομικών, Γενική γραμματεία δημόσιας περιουσίας
• Υπουργό Μακεδονίας Θράκης κ. Θ. Καράογλου
• Περιφερειάρχη Κ. Μακεδονίας κ. Α. Τζιτζικώστα
• Δήμαρχο Θεσσαλονίκης κ. Γ. Μπουτάρη
• Αντιδήμαρχο αστικού περιβάλλοντος κ. Α. Κουράκη
• Διεύθυνση αστικού σχεδιασμού και Αρχιτεκτονικών μελετών κ. Κ. Δαναδιάδου

• Δήμαρχο Καλαμαριάς κ. Θ. Μπακογλίδη
• Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης
• 9η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων
• Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων
• Οργανισμός Ρυθμιστικού Θεσσαλονίκης
• Ναυτικός Όμιλος Ανοιχτής Θάλασσας